بدون تردید قبل از رسیدن به جایگاههای بالا از لحاظ موفقیت و ثروت یا مقام اگر انسانها نتوانند با ایجاد ظرفیت سازی در خود جنبه های درونی خود را تقویت کنند ، پس از نیل به هدف(ثروت، مقام ،موفقیت و...)  تعادل لازمه بین درون و برون فرد بر هم خورده و عدم تعادل ایجاد می شود که نتیجه آن ممکن است ناگوار باشد.

کتاب ((هفت عادت مردمان موثر)) نوشته دکتر استفان کاوی یکی از کتابهای بسیار مطرح در زمینه مدیریت و روانشناسی است که در آن به هفت عادت انسانها کارا و موثر اشاره می کند.

این کتاب در سال 1989 چاپ شد و در مدت کوتاهی به زبانهای مختلف ترجمه و در سراسر جهان به فروش رسیده است.

همانگونه که قبلا گفتم بسیاری از انسانها تابع شرایط و زمان هستند و در مقابل تعداد معدودی نیز هستند که عوامل و شرایط را در کنترل خود در می آورند.دکتر استفان کاوی در کتاب خود 7 عادت اصلی این عده را بیان می کند.

7 عادت مردمان موثر

عادت 1 : عامل باشید

عامل بودن یعنی پذیرفتن مسئولیت زندگی خود .بسیاری از افراد  تسلیم شرایطی هستند که در زندگی برایشان اتفاق می افتد و پس از اتفاق زمین و زمان را دلیل آن اتفاق می دانند. بعبارت دیگر کنترلی بر زندگی خود ندارند و بصورت واکنشی عمل می کنند.اینگونه افراد عامل نیستند.

افراد عامل بصورت واکنشی عمل نمی کنند بلکه با پذیرفتن مسئولیت ،خود سازنده شرایط حاکم بر زندگی خود می شوند. بعبارت دیگر بر کلیه امور زندگی خود کنترل دارند و در مشکلات با استفاده از آگاهی وخلاقیت مسائل را آنگونه که خود می خواهند راهبری می کنند.

عادت 2 : در ذهن خود از پایان آغاز کنید

اگر مقصدی برای سفر وجود نداشته باشد همه راهها به مقصد ختم می شود. آیا می توان برای سفری برنامه ریزی کرد ولی مقصد مشخص نباشد؟

تعیین مقصد(هدف) و تجسم ذهنی آن  باعث می شود که هم از مسیر انحراف ایجاد نشود  و هم تحمل ناملایمات حاصل ازطی مسیر فرد را وادار به خروج از مسیر نکند (البته به شرط ایجاد تعهد در خود برای رسیدن به هدف .)

عادت 3 : نخست امور نخست را قرار دهید

تشخیص اولویت انجام کارها یکی از مهمترین عادتها یا مهارتهای مردمان موثر است. می دانیم که کلیه کارهای هر فرد را می توان در 4 دسته کلی زیر قرار داد.

1-     کارهای مهم و فوری: هر فرد سالم آن را تشخیص می دهد.

2-     کارهای مهم و غیر فوری: تشخیص این نوع کارها بسیار مهم و این نوع کارها باعث رشد فرد در زندگی می شود.

3-     کارهای غیر مهم و فوری: تاثیر مهمی در زندگی ندارند.

4-     کارهای غیر مهم و غیر فوری: تاثیر مهمی در زندگی ندارند.

انسانهای موثر قدرت تشخیص بالائی در کارهای مهم و غیر فوری دارند.بعبارت دیگر طبق قانون 20-80 یا اصل پاراتو، 80درصد نتایج مثبت در زندگی نتیجه 20 درصد از فعالیتهای ماست(آن را برای همه مسائل میتوان تعمیم داد مثلا 80 درصد ثروت دنیا در اختیار 20 درصد از مردم دنیاست.) انسانهای موثر قدرت تشخیص 20 درصد کارهای مهم را دارند و اول آنها را انجام می دهند . بعبارت دیگر شاید بتوان اینگونه نتیجه گیری کرد که انسانهای موثر به جای مدیریت زمان،بر خود مدیریت می کنند و به جای اینکه خود را درگیر امور بیهوده کنند صرفا بر روی کارهای مهم تمرکز می کنند.

همانگونه که ملاحظه می شود سه عادت بالا عادتهای شخصی می باشند یعنی به نوعی عادتهائی است که هر شخص با داشتن آنها می تواند بر خود مدیریت کند.

در قسمت بعدی، سه عادت دیگر که  عادت هائی در جهت تعامل با اجتماع هستند ارائه خواهد گردید.

 قسمت سوم آشنائی با اینیاگرام را براتون گذاشتم. تاثیر خودشناسی دقیق در زندگی بسیار بزرگ و شگرف می باشد.هیچ ثروتمندی(انسان موفق) بدون شناخت خود (نقاط قوت و ضعف خود)نمی تونه به ثروت برسه.ضمن اینکه کسب مهارتهای اساسی که در ادامه عرض خواهد شد نیز بسیار موثر است. با ما باشید.

برای استفاده صحیح از اینیاگرام باید اصول زیر را مد نظر داشت:

1-تیپ شخصیتی فرد هیچ وقت در طول عمر عوض نمی شود.

2-هیچیک از تیپهای شخصیتی بهتر یا بدتر از دیگری نیست.

3-تمام صفات مربوط به یک تیپ مشخص همیشه در شخص دیده نمی شود.

4-اینیاگرام کاربردی جهانی دارد.

5-شناخت تیپ شخصیتی بیانگر همه چیز در مورد فرد نیست.

6-ضمن اینکه شناخت تیپ شخصیتی خود در زندگی یک انقلاب است ولی باید متوجه بود که برای توجیه و پذیرا بودن نقاط ضعف شخصیتی بکار برده نشود.

7-شناخت تیپ شخصیتی همانگونه که نباید برای توجیه خود بکار گرفته شود نباید برای مبارزه و جدل هم در نظر گرفته شود بلکه باید از زیر حکومت مطلق تیپ بیرون آمده و هوشیارانه و خردمندانه به سمت تکامل حرکت کرد.

8-شناخت تیپ شخصیتی خود آغازی است برای طی مسیر بی پایان تکامل انسانی خود که باید قدم به قدم آن را پیش برد.

9-تمام صفات موجود در شخصیتهای نه گانه در همه افراد دیده می شود ولی میزان نفوذ و تاثیر گذاری این صفات در هر تیپ شخصیتی شدت و ضعف دارد.

10- هر انسان و رویدادی در نوع خود منحصر به فرد است.

ترسهای اصلی تیپهای شخصیتی (the   basic   fears)

روانشناسان پژوهشگر بر این باورند که تمامی ساختار شخصیتی هر فرد بر اساس ترس و تمایل خاص اوست. همچنین به این نتیجه رسیدند که هر تیپ شخصیتی دارای ترس و تمایل اصلی است به شرح زیر:

تمایلات اصلی تیپها(the    basic   disires)

تمایلات اصلی تیپهای 9گانه بسیار معقول و انشانی است در صورتیکه فرد را بیش از حد تحت کنترل نداشته باشد. تمایلا انسانی مکانیسم دفاعی برای ایجاد تعادل در برابر  ترسهای موجود است.چنانچه گرایش به تمایلات اصلی از حد تعادل تجاوز کند پیچیدگی شخصیتی مربوط به آن تمایل عمیق تر و غالب تر می شود.

تمایلات اصلی و پیپیدگیهای حاصل از آنها(Basic desires and their Distortion)

 رفتارهای اجتماعی تیپها:

 در این بخش به تیپهای شخصیتی نه گانه می پردازم.شما میتونید خودتان را تاحدودی با این تیپها تطبیق بدین.ولی شناخت دقیق تیپ شخصیتی توسط اهل فن و با آزمونهای مربوط مشخص می گردد.در آینده به این آزمونها بیشتر می پردازم.

 9 تیپ شخصیتی اناگرام :

1-    اصلاح گر : تاثیر گذار قوی – نکته بین – عدم بروز احساسات ظاهری – ناظم – تصحیح دیگران

·         مناسب مشاغل بازرسی

2- یاری رسان : بدون چشم داشتی به دیگران خدمت می کنند  - دارای هنر خوب گوش دادن – تسلی دهنده دیگران – بازگو کننده جزئیات زندگی – مبلّغ خوب – مهربان و دلسوز

·         مناسب مشاغل پرستاری – پزشکی – امدادرسانی

3- موفق : روابط عمومی عالی – امتیاز گیرنده قوی – مقایسه گر – افراط در مدیریت و استرس زا – وفاداری کم – شهرت طلب

·         مناسب مشاغل  مدیریتی

4- فردگرا : درون گرا – علاقه به عشق و احساسات – خلاق – هنردوست – هنرمند – توانا در کاهش دردهای دیگران – توجه زیاد به همدردی و تشویق – احساس عدم درک شدن توسط دیگران

·         مناسب مشاغل هنری ، نویسندگی ، طراحی

5-کنجکاو :  عاشق مطالعه – کم حرف و متفکر – ضعیف در حضور جمع – آرشیو ساز – بسیار مطلع – گوشه گیر و محقق – دوست ندارد برای فرد وقت و انرژی خود را صرف کند – خود و دانش خود را در خدمت بشریت می گذارد .

مناسب مشاغل تحقیقاتی

6-وفادار : بیزار از جنگ و دعوا – تمایل به یک رنگی – تمایل به داشتن کاری مشخص – قابل اطمینان و وفادار و دوست یاب خوب – امنیت خواه – کارآمد در موقعیتهای اجتماعی

·         مناسب مشاغل  امدادرسانی – کارمندی

7-خوش گذران :  دارای غم پنهان ولی شاد و سرحال – بیزار از محیط افسرده و یکنواخت – چندکاره – دوستدار شور و شوق و هیجان

·         مناسب مشاغل پر چالش و تصدی پستهایی با ماموریتهای فراوان

8-مبارز : با شهامت ، شجاع – اهل مشاجره و مجادله  – تلاش در  احقاق حقوق دیگران – رک گویی و رک خواهی – تمایل به مطلع شدن از عقاید دیگران – تمایل به کسب و کار مستقل – قدرت طلب – سلطه گر

·         مناسب مشاغل مدیریتی ارائه خدمات

9- مصلح : حفظ کننده آرامش به هر قیمتی – خوش بیان – دید آسان به زندگی – دارای حس همدردی بدون توقع – مشاور و میانجی خوب

·         مناسب مشاغل بازاریابی و هرگونه خدمات مشاوره ایی

 ضمن تشکر از نظرات دوستان مختصری در مورد اینیاگرام توضیح میدم.

اینیاگرام

طبقه بندی تیپهای شخصیتی

شناخت تیپ شخصیتی خود بسیار با ارزش است.این کار ارزش علمی،روانی و درمانی دارد.زیرا افرادی که از نا آسودگیهای روانی رنج می برند و افرادی که در روابط خود با دیگران و در زندگی مشترک خود دچار نابسامانی هستند،می توانند دریابند که کدام بعد از شخصیت فردی آنها موجب می شودکه با برخی ناسازگار و با برخی سازگار باشند و یا چه بخشی از رفتارهای فردی آنها مانع پیشرفت و رفع مشکلات فردی و اجتماعی آنهاست.

هنگامیکه بتوانیم خود را درست بشناسیم می توانیم به نیازها،باورها،ترسها و نگرانیهای خود آگاه شویم و حتی ممکن است این آگاهی به خودی خود برخی از مشکلات را از بین ببرد.

برای شناخت تیپ شخصیتی خود باید دو کار انجام دهیم.

1-     به موقعیت،تجربیات،افکار و احساسات و اعمال خویش توجه کنیم

2-     الگوها،ساختارها و مقاصد پنهانی خود را یشناسیم.

شناخت تیپهای شخصیتی(اینیاگرامenneagram )

اینیاگرام مشخص می کند که یک انسان در چه چارچوبی قرار دارد و چگونه می تواند از آن خارج شود. این روش خودشناسی،تنها روشی است که راه رهائی از چارچوب را نشان می دهد.چرا که شخصیت انسان است که در چارچوب قرار دارد نه خود انسان .

آنهائی موفق می شوند به تکامل انسانی نایل آیند که چارچوب شخصیتیشان را بشکنند و خود واقعی شان را نشان دهند.

بطور کلی شمار اندکی از افراد،ذات خود را تجربه می کنندچون ضمیر آگاه در کنترل شخصیت است و ذات در ضمیر ناخود آگاه قرار دارد.

با کمک خود شناسی به شیوه اینیاگرام چارچوب مهار کننده شخصیت خود را می توان شناخت و با برچیدن آن، رویاروئی با ذات رافراهم ساخت.

اینیاگرام بعد از مشخص کردن آنچه که در چارچوب است(شخصیت) و چارچوب آن (آنچه که مانع رسیدن به یک زندگی سالم و معنی دار است)،امکان رهائی را فراهم کرده و راه رسیدن به یکتائی وجود خود را نشان می دهد.