راههاي زيادي براي رسيدن به اين هدف وجود دارد كه تا حدودي به نوع سرمايهگذاريهاي شما و يا به مدت زماني كه ميخواهيد آن سرمايهگذاري را حفظ كنيد بستگي دارد.
رابطه ميان فلسفه سرمايهگذاري، روش سرمايهگذاري و سيستم سرمايهگذاري شما، معيارهاي سرمايهگذاري شما خواهد بود.
آيا شما تعريف مشخصي از يك سرمايهگذاري خوب داريد؟ آيا كسي راهنماي شما در سرمايهگذاريها است و آيا اساسا از شخصيت سرمايهگذاري خود باخبريد؟
نویسنده:مهندس رامبد محمدی یار
در قسمت اول پیش بینی هائی بر نوع تاثیر مذاکرات هسته ای و اجرای مرحله دوم هدفمندی یارانه ها بر قیمت مسکن بعنوان یک بازار سنتی بصورت اخص و دیگر بازارها بصورت عام انجام شد. در این قسمت با بررسی گزینه های دیگراحتمالی از نتایج مذاکرات به همراه اجرا شدن فازدوم هدفمندی یارانه ها پیش بینی انجام خواهد شد. توجه داشته باشید که بررسی های انجام شده و مطالب عنوان شده فقط جنبه پیش بینی داشته و سرمایه گذاران گرامی صرفا با تکیه بر این مطالب نسبت به سرمایه گذاری اقدام نکنند.
1- 2-نتایج مذاکرات به آینده و جلسات بعدی کشیده شود.
در این وضعیت انتظار دستیابی به یک توافق با ثبات ادامه خواهد یافت.چنانچه بحث هدفمندی یارانه ها اجرا شود تورم افزایش می یابد.وضعیت طلا و ارز با شرایط کنونی ادامه خواهد یافت،مسکن و بورس با شیب ملایمی رشد خواهند کرد.عوامل بازدارنده قیمت مسکن که در قسمت اول عنوان شد مانع رشد جهشی قیمت مسکن خواهد بود.بورس با توجه به نزدیک شدن به مجامع رونق بیشتری می گیرد.
2- 3-مذاکرات به بن بست بخورد و توافق بین ایران و گروه 5+1حاصل نشود و تحریمها ادامه یابد یا گسترده تر شود.
پیش بینی می شود دارائی های زمین محور دچار رکود نسبی شود. اجرای بحث هدفمندی یارانه ها موجب افزایش تورم و در نتیجه بالا رفتن هزینه ساخت و ساز خواهد گردید.لذا افزایش قیمت مسکن با شیب ملایم و همانطوریکه ذکر شد همراه با رکود نسبی دور از انتظار نخواهد بود. رکود ساخت و ساز درآینده با رشد تقاضا در این بخش ممکن است باعث رشد جهشی قیمتها در دوره های بعدی رشد قیمت مسکن شود. احتمال افزایش قیمت انس طلای جهانی وجود دارد.نرخ ارز چنانچه توسط دولت کنترل نشود سیر صعودی خواهد داشت. بورس نیز با نگرانی و رکود نسبی ادامه خواهد داد.تصمیم گیری صحیح در اینگونه موارد تابع در نظر گرفتن پارامترهای زیادی خواهد بود. وضعیت اقتصاد جهانی ،بخصوص اروپا( با توجه به شرایط یونان،اسپانیا و..) پارامتر تاثیر گذاری بر نرخ برابری ارز اروپائی در مقابل دلار می باشد. در این شرایط سرمایه گذاری بر روی دارائی های سنتی شاید کم ریسک تر از دیگر سرمایه گذاریها باشد.
ايجاد قوانين
برنارد دست به كاري زد كه افراد بسيار كمي اقدام به انجام آن ميكنند. او چندين ماه را به ايجاد يك روش كامل سرمايهگذاري اختصاص داد و زمان بيشتري را صرف آزمايش اين روش كرد و به اينترتيب توانست به هدف اصلي خود دست يابد: اطمينان يافتن از داشتن استقلال و امنيت مالي در باقي زندگي.
او هدف اصلي سرمايهگذاري خود را حفظ قدرت خريد سرمايه خود تعريف كرد. برنارد بر اين باور است كه ايمنترين راه براي رسيدن به اين هدف، سرمايهگذاري روي فلزات گرانبها، به ويژه طلا ميباشد.
برنارد داراييهاي خود را به چهار بخش تقسيم كرد: بيمه عمر، املاك و مسكن، شمش طلا و يك پرتفوي سهام متشكل از سهام مربوط به معادن و سرمايهگذاري در معاملات آتي فلزات گرانبها.
او تمام اين چهار گروه را كاملا مجزا از يكديگر حفظ ميكند، تا حدي كه براي رهن داراييهاي خود و براي نگهداري از شمشهاي طلاي خود از بانكهاي مختلفي استفاده ميكند.
سه گروه اول از داراييهاي او ستون اصلي امنيت مالي او را تشكيل ميدهند. هدف او از حفظ اين سبد سهام و ايجاد سودي است كه از طريق آن ميتواند مالكيت خود در مورد طلا را افزايش دهد.
برنارد تصور ميكند كه كالاها، از جمله طلا، در حال حاضر پايينتر از ارزش واقعي خود ارزشگذاري شدهاند و اين باور، مبناي اصلي سيستم سرمايهگذاري طراحي شده توسط او ميباشد.
طلا يا سهام طلا؟
برنارد مالك مقداري طلا است اما از آنجا كه بهرهاي به طلا تعلق نميگيرد، داشتههاي او در طول زمان افزايش نمييابد. براي محقق ساختن اين هدف او اقدام به خريد سهام شركتهاي حفاري معادن طلا نمود. خود او اينگونه ميگويد: «افزايش قيمت سهام اين معادن به طور معمول در حدود 2 يا 3 برابر افزايش قيمت خود اين فلز است.»
برنارد سيستم سرمايهگذاري كاملي با معيارهاي دقيق براي انتخاب سهام معادن، در هنگام خريد، طراحي كرده است. اولين معيار مورد توجه او مكان سرمايهگذاري است. او از سرمايهگذاري در شركتهايي كه در كشورهاي خاصي واقع شدهاند، خودداري ميكند. علت اين كار او چيست؟ او ميگويد: «من به هيچ وجه به اين بازارها اطمينان نميكنم. حقوق اموال و دارايي در اين كشورها حوزهاي كاملا ناامن است. آنها دچار فساد هستند و دولتها هر كاري كه مايلند انجام ميدهند».
برنارد به طور توجيهپذير از اين موضوع هراس دارد كه روزي از خواب بيدار شود و متوجه شود كه معادن شركتي كه او در آن سرمايهگذاري كرده است تعطيل شده و سهام او بيارزش شده است.
در مرحله بعد برنارد به انواع ارز توجه ميكند. در آن زمان كه با او مصاحبه كردم، يعني ژوئن 2004، او از هيچگونه سهام معادن در استراليا يا آفريقاي جنوبي «عمدهترين كشورهاي توليدكننده طلا در جهان» برخوردار نبود. دليل آن اين بود كه دلار استراليا و راند آفريقاي جنوبي هر دو به شدت در برابر دلار آمريكا با افزايش ارزش روبهرو شده بودند.
برنارد گفت: «تا حدود يك سال پيش، مقداري سهام طلاي آفريقاي جنوبي را داشتم، اما هنگامي كه متوجه شدم آنها نميتوانند براي من سودي ايجاد كنند، آنها را فروختم. با وجود اينكه آنها داراي حجم زيادي از طلا هستند، اما به دليل رشد بسيار زياد راند در برابر دلار، آنها نميتوانند آنرا با سود چنداني از زمين خارج كنند.»
معيار بعدي او، مديريت است. همچون بافت، او نيز ميخواهد از رفتار مناسب مديران با سهامداران مطمئن باشد. برنارد ميخواهد با مديراني سرمايهگذاري كند كه در گذشته با موفقيت سپردهها را توسعه دادهاند. او همچنين پروژههاي كنوني آن شركت را بررسي ميكند تا ديدگاههاي آنها را ارزيابي نمايد.
برنارد تمام اطلاعات خود را از طريق اينترنت جمع آوري ميكند. او ميگويد: «شما پنج سال قبل امكان انجام چنين كاري را نداشتيد. اما اكنون حجم زيادي از اطلاعات در دسترس شما قرار دارد.» وب سايت شركتها، گزارشهاي سالانه، اطلاعات مالي، اطلاعيههاي رسمي و مواردي از اين قبيل را در دسترس قرار ميدهند. اطلاعات مربوط به قيمت سهام در كنار نمودارهاي قيمتهاي گذشته آنها كاملا در دسترس ميباشد كه ابزار بسيار سودمندي براي برنارد هستند.
اهميت حجم سرمايهگذارياز ميان حدود 350 سهمي كه او بررسي كرد، 47 سهم با معيارهاي او مطابقت داشت. به تبعيت از رويكرد آماري ويژه، او مالكيت تمام آنها را به دست ميآورد اما سرمايهگذاري مشابهي در تمام آنها انجام نميدهد. ميزان تخصيص سرمايه براي هر يك از آنها به ارزيابي او از جايگاه آن شركت در چرخه توسعه، بستگي دارد.
براي او، سهام معادن به سه دسته تقسيم ميشوند:
• شركتهاي توليدكنندهاي كه معمولا سود سهام پرداخت ميكنند.
• شركتهايي كه به واسطه اكتشافات اثبات شده خود همچنان در فرآيند توسعه قرار دارند، كه اغلب در شراكت با يكي از شركتهاي عمده معدني ميباشند.
• شركتهاي اكتشافي كه صرفا در زمينه اكتشافات فعاليت دارند و احتمال از بين رفتن تمام سرمايه آنها در كنار احتمال كسب سودي كلان از طريق يك كشف بزرگ، وجود دارد.
برنارد احساس ميكند كه شركتهاي قرار گرفته در دسته دوم ـ آنهايي كه به توليد نزديكتر هستند ـ داراي بهترين تناسب از نظر ريسكپذيري ـ پاداش هستند. آنها در حال تبديل شدن از مصرفكنندگان پول نقد به توليدكنندگان بزرگ پول نقد هستند. بنابراين پرتفوليوي سهام برنارد به سوي اين دسته از شركتها بيشتر است.
در حال حاضر او كمترين حجم از سرمايهگذاري خود را به توليدكنندگان موجود اختصاص ميدهد، زيرا احساس ميكند كه اين شركتها كمترين ميزان اهرم در مورد قيمت طلا را ارائه ميكنند. برنارد همچنين قوانين مفصلي در مورد زمانبندي خريد و فروش سهام خود دارد.
منبع:www.bourse24.ir
اگر چه در دنيا اغلب ثروتمندان در كنار رسيدن به رفاه لازم اهدافي همچون كسب شهرت را جستوجو ميكنند، اما در ميان سرمايهگذاران موفق جهان هستند افرادي كه ناشناس مانده و البته خواهان ناشناخته ماندن هم هستند، ولي عقايد جالب و خواندني در مورد ثروتمند شدن دارند؛ مثل برنارد مست كه از بيم تورم و كاهش قدرت خريدش در دوران پيري ثروتمند ميشود.
اين قسمت از كتاب 23 اصل موفقيت وارن بافت كه روايتگر زندگي نامه جالب اين سرمايهگذار ناشناخته از قول يكي از نزديكانش است را در ادامه بخوانيد:
هنگامي كه در هنگكنگ مشغول آزمايش طرح خود با عنوان خصوصيات شخصيتي سرمايهگذار (اين طرح، نقاط ضعف و قوت يك سرمايهگذار را مشخص ميكند) بودم، براي اولين بار با برنارد ملاقات كردم. از پاسخهاي او به پرسشنامه، كاملا متوجه شدم كه او تمام روشهاي پيروزمندانه سرمايهگذاري به غير از يك مورد را رعايت ميكند، كه اين امر مرا متحير كرد. به نظر ميرسيد كه از يكي از روشهاي مهم ـ هنگامي كه تصميم خود را در مورد خريد يا فروش چيزي گرفتيد، فورا اقدام به انجام آن كنيد ـ پيروي نميكند.
در اين مورد از او پرسيدم، زيرا ترديد داشتم كه شايد در ساختار پرسشهاي من نقصي وجود داشته باشد. او به من گفت كه صبح هر روز به بررسي پرتفوي سهام خود ميپردازد و تصميمات سرمايهگذاري خود را اتخاذ ميكند، اما تمام سفارشهاي خود را به بانكي در سوئيس ميسپارد. با توجه به اختلاف زماني، برنارد براي انجام سفارشهاي خود از طريق تلفن بايد در هنگكنگ تا بعد از ظهر صبر كند، زيرا در آن موقع است كه در زوريخ بازار شروع به كار ميكند. هنگامي كه با او آشنا شدم و روش او را درك كردم، مشخص شد كه او در واقع از تمام 23 روش پيروي ميكند.
برنارد گواه زندهاي است مبني بر اينكه لازم نيست شما سرمايهگذاري با صدها ميليون دلار سبد سهام يا حتي متخصصسرمايهگذاري باشيد تا با موفقيت از اين روشهاي پيروزمندانه پيروي كنيد.
علاوه بر اين، برنارد هيچگونه انگيزه جاه طلبي براي مطرحشدن نام خود، همچون بافت يا شوارتز ندارد. او نميخواهد سرمايه ديگران را مديريت كند و ترجيح ميدهد ناشناس بماند. هدف او بسيار ساده است، همانطور كه به من گفت: «در حالي كه در سن هفتاد و پنج سالگي هستم، نميخواهم قفسههاي يك سوپر ماركت را پر كنم تا از اين طريق هزينههاي زندگيام را تامين كنم. شاهد بودهام كه اين روند براي ديگران رخ داده است اما چنين اتفاقي براي من رخ نخواهد داد».
آنچه برنارد به عنوان بزرگترين تهديد براي امنيت مالي آينده خود مورد توجه قرار ميدهد، زياني است كه در اثر تورم در قدرت خريد پول ايجاد ميشود. همان طور كه او ميگويد، امروزه ارزش يك دلار كمتر از 5 درصد ارزش يك دلار در صد سال قبل، ميباشد. در مقابل، قدرت خريد يك اونس طلا نسبتا ثابت مانده است.
اين بحث، موضوعي است كه برنارد به طور مفصل به مطالعه آن پرداخته است. او حتي پايان نامه مقطع دكتراي خود در دانشگاه «سنت گالن» را در مورد بانكهاي مركزي و ذخاير طلاي آنها نوشته است (گرچه به دليل دريافت يك پيشنهاد جالب كاري در آسيا در واقع او هرگز پايان نامه خود را ارائه نداد). او مجذوب تاريخ و نظريه پول شده است و امروزه دانش او در اين زمينه، مبناي فلسفه سرمايهگذاري او را تشكيل ميدهد.
اولين سرمايهگذاري او روي نقره و در سال 1985 بود. او به ياد ميآورد كه به تعطيلات رفته بود و حتي به مدت ده روز هيچگونه روزنامهاي نخوانده بود. هنگامي كه با تاكسي به سوي فرودگاه ميرفت تا به خانه برگردد، در روزنامه از رشد 20 درصدي نقره باخبر شد. او فورا به شناسايي سود خود اقدام كرد.
نابغه سرمايهگذاري محو ميشود
در آن زمان، برنارد تنها به صورت تفنني در بازارها مشغول بود. تمركز اصلي او به ايجاد شركتش معطوف بود. او به من گفت كه تا سال 1992 هيچگونه سرمايهگذاري مهمي انجام نداده است. يكي از دوستان برنارد در بخش بازرگاني بانك بزرگي در سوئيس كار ميكرد. آنها با يكديگر وارد بازار معاملات آپشن نقره شدند و به ميزان 60000 دلار خريد كردند. كمي پس از ورود آنها به بازار، قيمت نقره به شدت افزايش يافت. به اينترتيب آنها سرمايه خود را ده برابر كردند!
برنارد اينگونه به خاطر آورد: «ما احساس نابغه بودن كرديم!»
ميخواستم بدانم كه پس از آن چه اتفاقي افتاد. آنها از طريق فروش استقراضي شاخص S&P سعي در تكرار موفقيت خود داشتند. اما قيمت سهام شركتهاي موجود در بورس آمريكا پايين نيامد و آنها افزايش سرمايهگذاري خود را آغاز كردند. در حالي كه احساس نابغه بودن داشتند، برنارد و دوستش به فروش استقراضي خود افزودند، اما تنها شاهد رشد شديد بازار بودند. برنارد گفت: «نابود شدم. تمام سود حاصل از سرمايهگذاري روي نقره به علاوه سرمايهگذاري ابتدايي خود را از دست دادم و سپس متحمل زيان بيشتري نيز شدم».در آن زمان بود كه برنارد متوجه اين واقعيت شد، كه اولين اقدام براي سرمايهگذاري موفق «حفاظت از خود در برابر خويشتن» ميباشد.
منبع:www.bourse24.ir
دنياي اقتصاد- بورس در فروردين از رقبا پيشي گرفت
در شرايطي كه بورس تهران در سال گذشته با ثبت بازدهي 2/11 درصدي نتوانست كارنامه قابلقبولي را از خود بر جاي بگذارد، بررسي عملكرد اين بازار در نخستين ماه سال از ثبت بازدهي 2/5 درصدي حكايت دارد، اتفاقي كه روايتگر ركوردشكني بورس در كنار بازارهاي رقيبي همچون سكه، طلا، ارز و مسكن است. سال گذشته بورس بعد از طي فروردين رويايي توام با بازدهي 7/13 درصدي، در خلال حوادث مختلف سياسي و اقتصادي از بازارهاي رقيب خود عقب افتاده بود، اما مقايسه آماري وضعيت بورس با اين بازارها نشان ميدهد كه بورس تهران تنها بازار مثبت نخستين ماه سال بوده است و به تعبيري واضحتر فعالان اقتصادي و سرمايهگذاران با تغيير ذائقه 180 درجهاي، سال 91 را با تمركز بر بازار سهام آغاز كردند. اما در نهايت براي اين روند صعودي بورس ترديدهايي در ميان كارشناسان وجود دارد و تداوم روند موجود از ديدگاه غالب تا حدودي به نوسانات بازارهاي موازي نسبت داده ميشود. افزونبر اين، بررسي عملكرد بورس تهران در فروردينماه از پيشتازي گروه كانههاي فلزي، شيمياييها و فلزات اساسي در اين ماه حكايت دارد، گروههايي كه به ترتيب 1/14 درصد، 6/13 درصد و 2/9 درصد سود عايد سرمايهگذاران خود كردهاند، در شرايطي كه گروه قندي كه در سال 90 با ثبت بازدهي 311 درصدي پربازدهترين گروه بازار بود، در ردهبندي جديد با ثبت بازدهي 9/10- درصدي در قعر جدول قرار دارد.
گروه كانههاي فلزي، شيميايي و فلزات اساسي پربازدهترين گروههاي بورس در فروردين بودند
«بورس» پربازدهترين بازار فروردين 91 شناخته شد
گروه بورس- عليرضا باغاني: «چرخش 180 درجهاي بورس در سال 91» اين اتفاقي است كه اين روزها فعالان بازار سرمايه ايران با يكديگر زمزمه ميكنند تا بدين ترتيب بتوانند در لابهلاي گپ و گفتهاي روزانه دلايلي متقن براي صعودي شدن بازار سرمايه در سال جاري و ادامه اين روند پررونق پيدا كنند.
بورس تهران نخستين ماه سال جاري را در شرايطي سپري كرد كه ريسكهاي سيستماتيك دستبردار اين بازار نبود و از همان روزهاي آغازين سال انتشار خبر آغاز قريبالوقوع فاز دوم هدفمندي، در كنار انتظارها براي برگزاري نشست با 1+5 و همچنين كشاكش دولت و مجلس بر سر رياست صندوق تامين اجتماعي، شاخصهاي بازار سرمايه ايران را تحت تاثير قرار داد. اما با اين حال بورس توانست در ماه گذشته و در واقع نخستين ماه سال 91، پيشروي سرمايهگذاران خود، رو سفيد باشد.
تا جايي كه هرچند تا اين لحظه گزارش رسمي از اوضاع بورس در فروردين 91 منتشر نشده، اما بررسيهاي دنياي اقتصاد حاكي از ثبت بازدهي 2/5 درصدي اين بازار در اين ماه است و اين اتفاق از چرخش 180 درجهاي اوضاع بورس در فروردينماه نسبت به كل سال 90 حكايت دارد.
اين گزارش حاكي از آن است كه شاخص بورس از آخر سال 90 كه در ارتفاع 25 هزار و 906 سير ميكرده توانسته در آخر فروردين 91 با 22/5 درصد رشد به سطح 27 هزار و 260 واحدي برسد.
فروردين همه چيز صعودي بود
هرچند شاخص بورس به دليل آنكه دربرگيرنده سود تقسيمي شركتها در مجامع است، نميتواند ملاكي متقن براي تشخيص شرايط بازار باشد، اما در حال حاضر تنها ملاك موجود براي بررسي روند كلي بازار به شمار ميرود.
اما با اين حال شاخص بورس در فروردينماه هزار و 354 واحد رشد را تجربه نموده است.
افزون بر اين، بالاترين رشد شاخص مربوط است به روز 27 فروردينماه سال جاري كه دماسنج بورس توانسته صعود تاريخي به ارتفاع 27 هزار و 281 واحدي را تجربه كند، روزي كه 384 واحد رشد يعني 5/1 درصد صعود براي دماسنج بورس ثبت شد.
همچنين در فروردينماه ارزش بازار بورس با 7 هزار ميليارد تومان رشد يعني معادل 5 درصد توانسته از 128 هزار ميليارد تومان به 135 هزار ميليارد تومان برسد. اما ارزش معاملات اين ماه پررونق در 18 روز كاري هزار و 125 ميليارد تومان بوده، در حالي كه در اسفندماه و در 20 روز كاري ارزش معاملاتي معادل 2 هزار و 902 ميليارد تومان براي بورس تهران ثبت شده است.
معرفي برترينهاي فروردين
اما در ادامه اين بررسي به سراغ گروههاي برتر و پيشروي بازار ميرويم. بررسي آخرين وضعيت گروههاي برتر و همچنين كمبازده بورس در اين مدت حاكي از آن است كه گروه كانههاي فلزي توانسته با 1/14 درصد رشد ركوردشكن بورس 91 بوده و پربازدهترين گروه بورس نوروزي لقب بگيرد. بعد از آن پتروشيميها ركوردشكن بودهاند و 6/13 درصد بازدهي عايد سرمايهگذاران كردهاند و مقام سوم پربازدهترين گروههاي بازار به فلزات اساسي اختصاص دارد كه شاخص اين گروه حاكي از رشد 2/9 درصدي است.
اما گروه فرآوردههاي نفتي كه شركتهاي پالايش نفت و نفتي را در دل خود جاي داده است، توانسته 1/8 درصد سود عايد معاملهگران خود كرده و گروه چند رشتهايهاي پرطرفدار هم با 5/6 درصدي بازدهي پنجمين گروه پرطرفدار فروردين 91 بورس شناخته شده است.
قنديها اين بار از آخر، اول شدند
اما ركوردهاي منفي بازار فروردين نيز حاكي از چرخش رويكرد معاملهگران نسبت به سهام كوچك است، تا جايي كه قنديهايي كه سال گذشته با ثبت 311 درصد بازدهي پربازدهترين گروه بازار شناخته شده بودند، در فروردين 91 در قعر جدول بازدهي بورس قرار گرفتهاند. در واقع سهامداران اين گروه در فروردين ماه نه تنها سودي عايدشان نشده، بلكه 9/10 درصد هم زيان شناسايي كردهاند.
در همين حال، گروه كوچك كاشي و سراميك هم با افت 4/7- درصدي بازدهي، دومين گروه منفي بازار شناخته شده و گروه بيمه هم با 9/2- درصد بازدهي در سكوي سومين گروه منفي فروردين 91 بورس خودنمايي ميكند.افزون بر اين، بررسي عملكرد بورس در مقايسه با بازارهاي موازي هم حاكي از بازگشت رونق به بازار سرمايه در مقايسه با ديگر بازارهاي رقيب است.
بورس تهران روسفيد شد
بر این اساس، بورس تنها بازار مثبت فروردين 91 شناخته شده است و بازار سكه كه در سال 90 بازدهي 100 درصدي را به ثبت رسانده بود، در فروردين ماه افت 4/8 درصدي را نسبت به پايان 90 نشان ميدهد.
افزون بر اين، دلار به عنوان ملاك بازدهي بازار ارز افت 4/3 درصدي را در فروردين 91 نسبت به پايان اسفند 90 نشان ميدهد، اين در حالي است كه دلار در سال 90 حدود 72 درصد رشد قيمت داشت. در اين حال طلاي 18 عيار ايراني هم كه در سال 90 حدود 100 درصد رشد قيمت را تجربه كرده بود، در فروردين 91 با افت 2/6 درصدی مواجه شده است.
در اين بين ظاهرا اونس جهاني طلا از همه خوششانستر بوده و تنها يك درصد افت قيمت را در فروردين 91 نسبت به پايان سال 90 تجربه كرده است. ضمن اينكه بازار مسكن هم كه هنوز آمار رسمي و شفافي در مورد آن وجود دارد، در فروردين ماه شاهد ركود در معاملات خريد و فروش بوده، اما در سال 90 تنها يك آمار رشد 17 درصدي از قيمت مسكن آن هم در 10 ماهه منتهي به پايان ديماه منتشر شده است، ضمن اينكه اين آمار رشد 17 درصدي قيمت مسكن تنها مربوط به پايتخت است.
با اين وصف بورس در نخستين ماه
سال 91 توانسته با ثبت 2/5 درصد بازدهي به حدود نيمي از بازدهي 2/11 درصدي كل سال گذشته خود دست يابد، در حالي كه اين عملكرد به نظر خوب در مقايسه با بازدهي 7/13 درصدي بورس در فروردين گذشته، از تفاوت قابل توجه عملكرد بورس نسبت به روند تاريخي خود حكايت دارد.
روزنامه دنیای اقتصاد- گروه بورس کالا - در روزهایی که نرخ ارز در کنار سکه روز به روز و حتی روزهایی لحظه به لحظه بالا میرفت مسوولان بورس برای معامله ارز در فضایی شفاف و همچنین برای اعمال مدیریت ریسک در بازار پیشنهاد عرضه ارز در بورس را داده و از ارائه طرحی در این باره به بانک مرکزی خبر دادند، به نظر میرسد با پیگیریهایی که صورت گرفته، طرح اولیه معاملات ارز در بورس با وجود مخالفت بانک مرکزی در شورای عالی بورس مورد موافقت قرار گرفته وتصویب طرح منوط به بررسیهای بیشتر در کمیته فرعی شده است.
محمدرضا پور ابراهیمیعضو شورای عالی بورس در اینباره گفت: مهمترین اقدام سال 91 راهاندازی معاملات ارز است که شورای عالی بورس با کلیات آن موافقت کرده و به نظر میرسد با توجه به مذاکرات تا پایان اردیبهشت ماه شاهد راهاندازی معاملات ارز باشیم، گرچه بانک مرکزی در این جلسات هنوز از طرح مورد نظر حمایت نکرده و خواستار فروش نقدی زیر نظر صرافیهای مورد تایید خودش است، اما به دلیل اینکه سایر اعضای شورای عالی بورس موافق عرضه و فروش ارز از طریق بازار سرمایه هستند، کلیات این طرح مورد موافقت قرار گرفت.
وی اجتناب از بازار موازي و ايجاد تعادل در بازار را از مزاياي راهاندازي اين بازار برشمرد و آن را در تصمیمات کلان اقتصادی موثر دانست و گفت: از بین بردن اثر ناپایداری نرخ ارز با معرفی یک ابزار پوشش و ریسک قابل معامله در بورس با در نظر گرفتن مزیتهای درخور توجه آن؛ شفاف سازی در عرضه و تقاضا و نیز کاستن از نیاز به مداخله در تعیین نرخ ارز و فراهم آوردن معیاری برای پیشبینی رفتار آتی ارز از جمله موارد مهمیاست که با راهاندازی بازار ارز در بورس ایجاد میشود.
وی همچنین با توجه به نقش محوری بانک مرکزی در این بازار گفت: بانک میتواند با اخذ موقعیت فروش و پیشنهاد قیمتهای مورد نظر، از این بازار برای علامتدهی به سرمایهگذاران استفاده کند، ویژگی اهرمیاین بازار هم میتواند قدرت عرضه ارز توسط بانک مرکزی را ۵ تا ۱۰ برابر کند.
پور ابراهیمیعلت اصلی تاخیر در راهاندازی این بازار را هماهنگی با بانک مرکزی عنوان و تصریح کرد: با توجه به مسوولیتهای این نهاد در تعیین سیاستهای ارزی و همچنین نقش آن در طرف عرضه، حضور بانک مرکزی در این بازار و ایفای نقش بازارگردانی، حیاتی است و بدون آن، این بازار با توسعه و تعادل لازم روبهرو نخواهد بود.
محمد رضا پورابراهیمیدر خصوص برنامههای شورای عالی بورس در سال 91 اظهار كرد: یکی از مهمترین موضوعاتی که در سال جاری پیگیری میشود راهاندازی معاملات ارزی است که برای نخستین بار آییننامه آن تدوین و در حال حاضر در کمیته فرعی شورای بورس در دست بررسی است.
وی افزود:تا دو هفته آینده نظر نهایی شورای عالی بورس در اینباره ابلاغ میشود، اما با توجه به موافقت اولیه با این طرح به نظر میرسد شورا با اجرای معاملات ارز در بورس به صورت نقدی و آتی موافق است.
ريیس هیات مدیره شرکت بورس کالای ایران گفت: با توجه به موافقت اولیه شورای عالی بورس در صورت راهاندازی مبادلات به صورت نقدی، قراردادهای آتی ارز نیز راهاندازی ميشود.
وی افزود: با راهاندازی معاملات آتی ارز دیگر متقاضي برای تامین ارز اقدام به خرید فیزیکی و نگهداری آن نمیکند، بلکه با خرید این اوراق در سررسید مورد نظر ارز مورد نیاز خود را تامین میکنند و به این ترتیب تقاضاهای غیرضروری نیز از بازار ارز حذف میشوند.
پور ابراهیمیبا بیان اینکه هم اکنون نیز رویکردی که در بازار سرمایه مطرح شده، رویکرد تشویق شرکتهای غیردولتی برای حضور در بازارسرمایه کشور است، تاکید کرد: توسعه معاملات آنلاین به خصوص معاملات آنلاین ابزار مشتقه بازار سرمایه از جمله بورس کالا نیز در حال پیگیری است و برنامهریزی توسعه زیرساختهای IT در بازار سرمایه نیز یکی دیگر از برنامههای شورای عالی بورس در سال جدید است که ارتباط بورسها با یکدیگر در کنار ایجاد زیرساختهایIT نقش موثری دارد. وی با بیان اینکه شورای عالی بورس در تلاش است این اقدام با شتاب قابل توجهی پیگیری شود، افزود: امیدواریم که این روند به صورت مداوم و پرسرعت ادامه یابد.
وی به موافقت شورای عالی بورس با راهاندازی بورس انرژی در سال گذشته اشاره کرد و افزود:این اقدام به دلیل جایگاه انرژی در اقتصاد کشور اتخاذ شد که حوزه اصلی این بورس، مسائل مربوط به بورس برق است. با توجه به واگذاری شرکتهای نیروگاهی دولتی در سال گذشته و ظرفیتهای خوبی که در این زمینه ایجاد شده است، امیدواریم این حوزه نیز بتواند در بازار سرمایه جایگاه مناسبی پیدا کند.
روزنامه دنیای اقتصاد
اندوخته قانونی
سهمی از سود که طبق قانون باید در شرکت باقی بماند. طبق قانون شرکت ها موظفند هر دوره 10 درصد از سود خود را اندوخته کنند تا زمانی که جمع مبالغ اندوخته به 5 درصد سرمایه برسد که پس از آن نیازی به انباشت سود نیست. شرکت ها میتوانند در افزایش سرمایه از اندوخته قانونی استفاده کنند. چون شرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار غالباً در حال توسعه می باشند و پیوسته افزایش سرمایه می دهند در اغلب موارد اندوخته قانونی به حداکثر خود نمی رسد.
افزایش سرمایه
تجهیز منابع مالی از طریق آورده سهامداران یا سود انباشته و منابع اندوخته شده شرکت افزایش سرمایه نام دارد.
افزایش سرمایه به روش جایزه
افزایش سرمایه از محل اندوخته های شرکت و بدون پرداخت پول می باشد. هیات مدیره می تواند قسمتی از سود را اندوخته کند و سپس افزایش سرمایه از محل اندوخته را انجام دهد. در این روش چون سهامدار پولی پرداخت نمی کند به آن افزایش سرمایه بصورت جایزه میگویند.
حق تقدم
فرمی است که بعد از اعمال افزایش سرمایه برای سهامداران قبلی ارسال می گردد تا در خصوص حق تقدم سهام خود تصمیم گیری نمایند. در این حالت سهامدار مختار است تا قیمت حق تقدم را پرداخت نماید(100 تومان به ازای هر سهم جدید) تا صاحب سهام موردنظر گردد. همچنین دارنده حق تقدم می تواند حق تقدم خود را در بازار بفروشد و چنانچه هیچ کاری در مورد حق تقدم خود انجام ندهد شرکت اقدام به فروش حق تقدم در بازار نموده و مبلغ آن را به حساب فرد واریز می*کند.
قیمت حق تقدم معمولاً بیش از 100 تومان کمتر از قیمت سهم در بازار می باشد. علت آن هم این است که دارنده حق تقدم باید 100 تومان به ازای هر سهم پرداخت کند تا برگه سهم جدید برای او منتشر شود بعلاوه پس از واریز مبلغ حق تقدم از سوی سهامدار جدید باید حدود 1 الی 5 ماه صبر کند تا برگه سهام جدید برای او صادر شود و امکان فروش حق تقدم قبل از تبدیل به برگه سهم وجود ندارد(ریسک نقدینگی) بنابراین قیمت حق تقدم کمی بیشتر از 100 تومان کمتر از قیمت سهم است.
برای روشن شدن موضوع یک مثال می زنیم
فرض کنید شرکتی که قیمت سهام آن در بازار 300 تومان است اقدام به افزایش سرمایه از محل آورده نقدی می نماید.چنانچه شما سهامدار این شرکت باشید برگه حق تقدم برای شما صادر میشود و شما می توانید به ازای هر سهم جدید که به شما تعلق می گیرد 100 تومان پرداخت کنید و در افزایش سرمایه شرکت کنید. ولی اگر تمایلی به شرکت در افزایش سرمایه نداشته باشید می توانید حق تقدم خود را در بورس بفروشید مثلاً به قیمت 270 تومان که از این مبلغ 100 تومان به شرکت منتقل میشود و مابقی پس از کسر هزینه های قانونی به شما تعلق دارد. چنانچه به هر دلیل اطلاعی از افزایش سرمایه شرکت نداشته باشید یا اقدامی نکنید شرکت از سوی شما اقدام به فروش حق تقدم می کند و پس از کسر 100 تومان به ازای هر سهم جدید مابقی را به حساب شما واریز میکند.
حال چنانچه شما تاکنون سهامدار این شرکت نبوده اید و مایل به خرید حق تقدم این شرکت می باشید، می توانید با خرید حق تقدم این سهم به قیمت 270 تومان سهامدار این شرکت شوید (البته باید مدتی صبر کنید تا حق تقدم شما به برگه سهم تبدیل شود). از 270 تومان پرداخت شده توسط شما مبلغ 100 تومان در اختیار شرکت قرار می*گیرد تا در افزایش سرمایه مصرف شود و مابقی آن پس از کسر هزینه های قانونی در اختیار سهامدار قبلی شرکت که از حق تقدم خود استفاده نکرده است قرار می گیرد.
افزایش سرمایه از محل صرف سهام
افزایش سرمایه ای است که از محل دریافت قیمت بازار سهم به طریق پذیره نویسی از سهامدار جدید صورت می گیرد. منافع سهامدار قدیمی از مابه التفاوت قیمت اسمی و قیمت بازار تامین می شود
قیمت نهایی
قیمت نهایی سهم که در پایان روز محاسبه می شود میانگینی از قیمت های مورد معامله شده آن روز براساس حجم مبنا می با شد.
حد نوسان قیمت سهم و حق تقدم
بر*اساس قوانین بورس اوراق بهادار،حداکثر نوسان قیمت یک سهم از مثبت 2 درصد تا منفی 2درصد طی یک روز می تواند باشد و بر همین اساس حداکثر نوسان قیمت حق تقدم یک سهم از مثبت 10 درصد تا منفی 10 درصد می تواند باشد.البته در روز باز شدن سهم یا حق تقدم،حد نوسان وجود ندارد.
حجم مبنا
حداقل تعداد سهامی است که باید مورد معامله قرار گیرد تا سهم در پایان روز در قیمتی به ثبت برسد.
حجم مبنا برای کنترل رشد بی رویه قیمت سهام در سال 1382 تصویب شد. بر این اساس و در ابتدای این قانون اساس بر این بود که 15 درصد از کل سهام یک شرکت طی یکسال مورد معامله قرار گیرد و روزهای کاری سال 250 روز فرض شده بود که بر آن اساس حجم مبنای روزانه یک سهم 0006/0 (شش ده هزارم)کل سهام شرکت می شد. اما در سال 1383 نحوه محاسبه تغییر کرد و از 15 درصد به 20 درصد افزایش یافت و حجم مبنا به 0008/0(هشت ده هزارم)کل سهام افزایش یافت.
بعنوان مثال چنانچه تعداد سهام شرکتی 200 میلیون باشد حجم مبنای آن 160 هزار سهم خواهد بود. حال اگر حداقل 160 هزار سهم شرکت معامله شود،قیمت پایانی سهم برابر با میانگین موزون قیمت های معاملات خواهد بود و اگر کمتر از 160 هزار سهم معامله شود قیمت پایانی با استفاده از نسبت حجم مبنا پوشش داده شده محاسبه می شود. مثلاً اگر میانگین موزون قیمت سهام نسبت به روز قبل 40 تومان افزایش یافته است و میزان سهام معامله شده 80 هزار سهم است ،قیمت پایانی(بسته شدن)سهم 20 تومان افزایش خواهد یافت.
عرضه و تقاضا
به درخواست هایی که برای خرید وارد سامانه بورس می شوند تقاضا و به درخواست هایی که برای فروش وارد می شوند عرضه گفته می شود. عرضه و تقاضای یک سهم تعیین کننده قیمت آن است.
نسبت قیمت به درآمد(p/e)
ضریب تبدیل عایدات آتی و نمایانگر اقبال بازار نسبت به سهم موردنظر می باشد. همچنین نشان دهنده سال های باقیمانده تا بازگشت اصل سرمایه نیز می باشد. این نسبت در فضای بازار وجود دارد و درجه مطلوبیت سهم را بیان می کند. P/e حاصل قیمت سهم به سود آتی آن می باشد.
شرکت های سرمایه گذاری
شرکت هایی هستند که در سایر شرکت های بورسی و یا شرکت های غیر بورسی سرمایه گذاری کرده و از محل درآمد سرمایه گذاری های خود به سهامدارانشان سود پرداخت می کنند. چنانچه فردی قصد سرمایه گذاری حرفه ای در بورس را نداشته باشد چندان مقرون به صرفه نیست که تمام شرکت های حاضر در بورس یا صنایع مختلف را بررسی کند. در این حالت خرید سهام شرکت های سرمایه گذاری توصیه می شود.مزیت دیگر خرید سهام شرکت های سرمایه گذار ی تشکیل سبد سهام است که ریسک سرمایه گذاری را کاهش می دهد.البته طبیعی است که بازده این سهام نیز کمتر است.
یک شرکت سرمایه گذاری براساس پرتفوی خود ارزیابی می شود. پرتفوی شرکت های سرمایه گذاری در ایران معمولاً از دو قسمت بورسی و غیربورسی تشکیل شده است.
ارزش پرتفوی بورسی یک شرکت سرمایه*گذاری
عبارتست از ارزش روز و بازاری سهام شرکت های بورسی تحت تملک یک شرکت سرمایه گذاری. برای محاسبه ارزش پرتفوی بورسی یک شرکت تعداد سهام تحت تملک در قیمت بازار سهم ضرب می شود.در صورتیکه ارزش پرتفوی بورسی بیشتر از ارزش روز بازار سهام موردنظر باشد نشان دهنده قابلیت رشد قیمت سهام شرکت سرمایه گذاری طی روزهای آتی خواهد بود.
ارزش پرتفوی غیربورسی یک شرکت سرمایه*گذاری
یک شرکت سرمایه گذاری ممکن است در زمینه ای غیر از سهام شرکت های بورسی فعالیت کند. در این حالت ارزش آن فعالیت ها و یا سهام آن شرکت هایی که خارج از بورس می باشند را پرتفوی غیربورسی می نامند.
رویکرد محافظه کارانه در ارزشگذاری فعالیت های غیربورسی استفاده از بهای تمام شده سرمایه گذاری می باشد.اما با توجه به وجود تورم بالا در ایران،پس از گذشت چند سال بهای تمام شده از ارزش واقعی سرمایه گذاری فاصله زیادی می گیرد.
رویکرد دیگر استفاده از نسبت p/e می باشد. یعنی برای محاسبه ارزش یک سرمایه گذاری غیربورسی،سود آن را در نسبت p/e شرکت های مشابه که در بورس فعالیت می کنند ضرب کرد تا ارزش یک سرمایه گذاری غیر بورسی بدست آید. در نهایت مجموع ارزش سرمایه گذاری های غیربورسی از جمع ارزش هر یک از سرمایه گذاری ها بدست می آید.
شرکت های سرمایه گذاری معمولاً پرتفوی بورسی و غیربورسی خود را به صورت دوره ای از طریق ارائه اطلاعیه به بورس اعلام می کنند.
شرکت های سرمایه پذیر
شرکت*هایی که بتوان سهام آنها را خریداری کرد شرکت های سرمایه پذیر نام دارند. بر طبق این تعریف کلیه شرکت هایی که در بورس سهام قابل معامله دارند شرکت های سرمایه پذیر می باشند.
سهام مدیریتی
معمولاً اشخاص حقیقی یا حقوقی مالک 16 تا 51 درصد سهام دارای سهام مدیریتی می باشند.
شرکت های هلدینگ
شرکت هایی که در چند شرکت که در یک زمینه مشترک فعال هستند سرمایه گذاری می کنند. بطور کلی هر شرکتی که سهام مدیریتی یک یا چند شرکت دیگر را در اختیار داشته باشد هلدینگ است. به عنوان مثال شرکت سیمان فارس و خوزستان هلدینگ صنعت سیمان است.
معاملات چرخشی
معاملاتی هستند که خریدار و فروشنده دارای یک هویت حقوقی هستند.اینگونه معاملات به جهت بازارسازی اتفاق می افتد و در گزارش شفافیت توسط بورس اعلام می*گردد.
سهامدار عمده
طبق قانون به شخص حقیقی یا حقوقی که بیش از 5 درصد سهام یک واحد تجاری را دارا باشد سهامدار عمده می گویند.
در ادبیات بورس هنگامی که صحبت از سهامدار عمده است منظور شخص حقیقی یا حقوقی است که مالک بیشترین درصد از سهام یک شرکت می باشداماهنگامی که صحبت از سهامداران عمده است،منظور کلیه اشخاصی است که مالک بیش از 5 درصد سهام آن واحد می باشند.
سهامدار جزء
طبق قانون به شخص حقیقی یا حقوقی که مالک کمتر از 5 درصد سهام یک شرکت باشد سهامدار جزء گفته می شود.
هیات مدیره
مجموعه ای بین 5 تا 9 نفر که به پیشنهاد سهامداران عمده یک شرکت برای اداره آن معرفی می شوند.
مدیر عامل
شخصی که بالاترین سمت را در یک شرکت دارد و می تواند یکی از اعضای هیات مدیره باشد. مدیر عامل مجری تصمیمات هیات مدیره است و معمولاً از سوی سهامدار عمده شرکت پیشنهاد می شود.
اطلاعات میان دوره ای
شامل اطلاعات تولید و فروش و مسائل مالی شرکت است که در دوره ها و فصول مختلف توسط شرکت ها ارائه می شود.
دوستان گرامی قسمت سوم مفاهیم اولیه بورس جهت آگاهی علاقمندان قرار داده شد. در تعریف مفاهیم و آموزش سرمایه گذاری در بورس از آموزشهای قسمت آموزش سازمان بورس استفاده شده است.
شاخص ها
اعدادی که وضعیت بازار را طی دوره های قبل و جاری نشان می دهد.
برای سرمایه گذاری در هر بورسی باید قبل از ورود وضعیت آن بررسی شود و روند سوددهی آن در سال های قبل بررسی شود برای این بررسی شاخص های مختلفی وجود دارد که به هر کدام جداگانه می پردازیم.
شاخص کل
عددی است که نشان دهنده بازدهی بازار است و تغییر آن به منفی یا مثبت نشان دهنده تغییر مثبت یا منفی کل بازار است.
برای محاسبه بازدهی بازار مثلاً طی ماه گذشته می توان درصد رشد شاخص را از ابتدا تا انتهای ماه در نظر گرفت.
شاخص مالی
عبارت است از روند بازدهی شرکت های سرمایه گذاری
شاخص صنعتی
عبارت است از بازدهی شرکتهای غیر سرمایه گذاری یعنی شاخص کل منهای شاخص مالی
شاخص 50 شرکت فعالتر
بورس هر چند وقت یکبار ( معمولاً بصورت فصلی) بر اساس وضعیت معامله شرکت ها و نقدشوندگی آنها 50 شرکت فعالتر یا برتر را اعلام میکند این شاخص روند رشد آنها را بازگو می کند.
شاخص بازده نقدی
عبارت است از بازدهی شرکتها به جهت بازده سود خالص
شاخص بازده نقدی و قیمت
عبارت است از بازدهی شرکتها به جهت بازده سود خالص و قیمت
سود پیش بینی شده(EPS)
عبارت است از سود عایدی شرکت به ازای هر سهم که توسط شرکت پیش بینی می*گردد. سود پیش بینی شده در قیمت هر سهم تاثیر مستقیم دارد.
تعدیل EPS
تغییرات EPS طی دوره را تعدیل گویند.رشد EPS تعدیل مثبت و کاهش EPS تعدیل منفی نامیده میشود.
بسته شدن سهام یا توقف نماد
انجام هرگونه تغییر در اساسنامه شرکت همانند محل شرکت ، آدرس شرکت ، میزان سرمایه و سایر موارد مشابه تنها در صورتی ممکن است که نماد معاملاتی شرکت بسته شود. یعنی معامله بر روی سهام شرکت طی مدت فوق الذکر صورت نمیگیرد و بعد از انجام امور یاد شده،سهام با قیمتی جدید وارد تابلو خواهد شد.تعدیل EPS هم از جمله مواردی است که بسته شدن نماد را در پی دارد. ضمناً در روز اول باز شدن نماد، سهام از قانون حجم مبنا پیروی نمیکند و سقف و کف قیمتی نخواهد داشت.
مجمع سالیانه
گردهمایی مدیران و سهامداران شرکتها که برای ارائه وضعیت شرکت و تعیین سود حداکثر 4 ماه پس از پایان سال مالی شرکت تشکیل می گردد.در این مجمع ، معمولاً مدیرعامل شرکت به نمایندگی از هیات مدیره گزارش خود را به سهامداران ارائه می کند و سهامداران در مورد نحوه تقسیم سود و میزان آن نظرات خود را بیان میکنند.
سود تقسیمی (DPS)
عبارتست از سود پس از کسر مالیات به ازاء هر سهم که توسط شرکت پرداخت میگردد. چونDPS بخشی از EPS می باشد که سهامداران در مورد تقسیم آن نظر میدهند معمولاً کمتر از EPS می باشد. البته چنانچه تمام سود تقسیم شود EPS و DPS برابر می باشد. در بعضی موارد خاص نیز DPS بیشتر از EPS است که این مبلغ اضافی معمولاً از محل سود انباشته سال های قبل تامین میشود.البته این وضعیت اکثراً نشان دهنده بی برنامه بودن شرکت می باشد چون سود انباشته همان سود سال های گذشته است که توزیع نشده است و معمولاً جهت انجام برنامه ای خاص در شرکت باقی مانده است و توزیع آن در سال های بعد نشانه خوبی نیست.
اندوخته
چنانچه DPS کمتر از EPS باشد،میزان اختلاف به حساب اندوخته منظور می شود.این اندوخته می تواند اندوخته قانونی یا اندوخته عادی باشد.
سهم
نشان دهنده مالکیت یک فرد (حقیقی یا حقوقی) در یک شرکت می باشد.
بازار اولیه
دارایی هایی که برای اولین بار توسط شرکت ها یا دولت عرضه می شونددر این بازار پذیره نویسی می شوند.در واقع پذیره نویسی سهام و افزایش سرمایه توسط شرکت ها فعالیت در بازار اولیه است.بعبارتی در بازار اولیه اصل سرمایه گذاری با سرمایه در ارتباط است.
بازار ثانویه
دارایی هایی که ابتدا در بازار اولیه مورد معامله قرار گرفته است در بازار ثانویه مورد معامله مجدد قرار میگیرد که این فعالیت عمدتاً در بورس اوراق بهادار صورت میگیرد.
نکته :توجه کنید که بازار بورس بازار ثانویه است ، یعنی در بورس اوراق بهادار شرکتی تاسیس نمی شود و فقط سهام شرکت های پذیرفته شده ( که قبلاً تاسیس شده اند ) مورد معامله قرار میگیرند. به همین دلیل بازار بورس، بازار ثانویه است.
شرکت سهامی خاص
شرکتی است که سهام آن در اختیار عده محدودی است
شرکت سهامی عام
شرکتی است که خرید سهام آن برای عموم آزاد است. شرکت های حاضر در بورس باید حتماً سهامی عام باشند.
قیمت اسمی
قیمت اولیه سهم در بازار اولیه است که در حال حاضر در بورس تهران قیمت اسمی سهام 100 تومان می باشد. این قیمت فقط قیمت اسمی سهم می باشد، یعنی شرکت در روز نخست قیمت هر سهم خود را 100 تومان تعیین کرده است و سهامداران این مبلغ را برای خرید هر سهم شرکت پرداخته اند.
سرمایه گذاری
سرمایه گذاری یعنی صرف نظر کردن از مصرف در زمان حال به امید مصرف بیشتر در آینده.
سرمایه گذاری در بورس اوراق بهادار به معنای خرید سهام معمولاً با دو دیدگاه انجام می شود. بهره بردن از افزایش قیمت آن و یا سرمایه گذاری برای بهره بردن از سود سالیانه سهم
دیدگاه های سرمایه گذاری
بر این اساس دیدگاه های سرمایه گذاری به 3 دسته تقسیم می شوند: کوتاه مدت، میان مدت، بلندمدت
معمولاً به سرمایه گذاری با دید 3 تا 4 ماه کوتاه مدت گفته می شود و به سرمایه گذاری با دید 3 ماهه الی یکسال میان مدت و به سرمایه گذاری با دید بیش از یکسال معمولاً بلند مدت گفته می شود.
پرتفوی
عبارتست از سبد سهامی که برای کاهش ریسک سرمایه گذاری تهیه میشود.
بنگاه های معاملاتی هستند که خرید و فروش سهام توسط آنها صورت میگیرد. در این معاملات ، کارگزار وکیل تام الاختیار فروشنده و خریدار هستند.
سال مالی
عبارتست از یک سال که ابتدای آن شروع فعالیت مالی و انتهای آن پایان فعالیت مالی است .
در پایان هر دوره مالی هیات مدیره موظف به ارائه گزارش عملکرد خود در دوره گذشته و طرح های آتی خود می باشند.
سهامداران برای محاسبه سود و زیان یک شرکت دوره خاص را انتخاب می کنند که در پایان آن دوره هیات مدیره موظف به گزارش دادن عملکرد خود در آن دوره و طرحهای خود در دوره آتی می باشد. این دوره هر زمانی بر اساس موافقت اکثر سهامداران می تواند باشد،ولی آنچه در کشور ما و در بورس ما مرسوم است یک سال کامل است که به آن سال مالی گفته میشود. در برخی از شرکت ها در سایر بورس های جهان دیده شده است که از فصل مالی و یا شش ماه مالی نیز استفاده شده است. ایام مالی طولانی تر باعث تعدیلات بیشتر در سود های اعلامی در ابتدای دوره توسط شرکت ها میشود. و هیچ تاثیر خاصی ( در بازار کارا ) بر روند قیمت شرکت ندارد.
مفاهیم اولیه بورس و آموزش سرمایه گذاری
بورس چیست ؟ مفاهیم اولیه بورس و سرمایه*گذاری Bourse
کلمه ای فرانسوی است که معنای آن در زبان فرانسه "کیف پول " می باشد.
اولین بورس متشکل در انگلستان ایجاد شد.اولین قانون بورس در هلند نوشته شد که قانون بورس ایران از آن وام گرفته شده است.
اوراق بهادار:
هر برگه ای که دارای قیمت مشخص باشد و توسط هر ارگان،سازمان یا شرکتی مورد تائید قرار گرفته باشد. از بلیط اتوبوس،چک،سهام و.. (هر برگه ای در ازای آن پول رد و بدل شود) شامل اوراق بهادار می شود.
اوراق بهادار در ابتدای بورس ایران شامل سهام،اوراق منتشره توسط شهرداریها،واریز نامه های بانکی واوراق قرضه بودند.
اوراق قرضه و اوراق مشارکت:
در سال 1367 شورای بانکداری اسلامی اوراق قرضه را بدلیل داشتن ربا رد کرد و اوراق مشارکت با نیت مشارکت مردم در طرحها و سرمایه گذاریها جایگزین آن کردند.
اوراق مشارکت و اوراق قرضه دارای ساختار مشابه هستند.زمان مشخص،میزان سود مشخص و تقسیم بندی مشخص زمان سود. هم اوراق مشارکت و هم اوراق قرضه جهت جذب نقدینگی و کاهش تورم منتشر و فروخته می شود.
اوراق مشارکت در دنیا بر عکس آنچه در ایران اتفاق می افتد و توسط بانک مرکزی یا بانکهای رسمی دیگر سود آن تضمین می شود،توسط شرکتها منتشر می شود و شرکتها هیچ تضمینی برای داشتن سود سرمایه گذاری داده نمی شود.
سازمانها و ارگانهای بورس:
سازمان بورس در گذشته سازمان کارگزاران بورس اوراق بهادارتهران بود. سپس تبدیل به بورس اوراق بهادار تهران شد و بعد تبدیل به سازمان بورس و اوراق بهادار گردید.یعنی شرکتهای بورس استانها زیر مجموعه آن شدند.
در حال حاضر سازمان بورس و اوراق بهادار در خیابان حافظ تهران قرار دارد.سایت اینترنتی آن www.seo.com
شرکت بورس و اوراق بهادار تهران یکی از زیر مجموعه های سازمان بورس و اوراق بهادار است که در خیابان ملاصدرا تهران قرار دارد.محل استقرار آن در دیگر استانها را میتوان از سایت سازمان بدست آورد.سایت شرکت بورس و اوراق بهادار تهران www.irbourse.com وwww.tse.ir می باشد.
سایتwww.sena.ir سایت اطلاع رسانی بورس است.سایت www.tsetmc.com سایت شرکت مدیریت فناوری بورس است.
شرکت فرابورس زیر مجموعه شرکت های بورس است و سهام شرکتهائی که هنوز شرایط لازم برای ورود به بورس را ندارند در آن خرید و فروش می شود.ریسک معامله درآن از ریسک بازار بورس بیشتر می باشد و بعضا سودهای بهتری نیز نصیب سهامداران می شود. www.irfarabourse.com آدرس سایت این شرکت می باشد.
شرکت سپرده گذاری و تسویه وجوه که کار دریافت و پرداختهای معاملات سهام را انجام می دهد دارای سایتی به آدرس www.csdiran.com می باشد و در تهران دو محل دارد .یکی خیابان اظهری و دیگری خیابان سعدی جنوبی نرسیده به بانک ملی می باشد.
کانون کارگزاران بورس اوراق بهادار نیز دارای سایتی به آدرسwww.rdis.ir می باشد.محل آن در تهران خیابان سهروردی است.
وظایف سازمانها و شرکتهای فوق:
سازمان بورس اوراق بهادار:
وظیفه سازمان،جذب،بررسی،تائید و انتشار صورتهای مالی ،پذیرش و رد شرکتهای متقاضی ورود به بورس،پذیرش و رد افراد متقاضی پستهای مدیریتی و معامله گری،پذیرش،تائید ،رد و یا لغو مجوز شرکتهای کارگزاری،صدور رای نهائی اختلافات بین مشتریان و کارگزاریها،کارگزاریها با کارگزاریها،کارگزاریها با سپرده گذاریها و کارگزاریها با سازمان بورس.
کلیه شرکتهائی که وارد بورس می شوند موظفند صورتهای مالی خود را هر سه ماه یکبار به سازمان ارائه دهند.همچنین چنانچه اتفاق تاثیر گذار بر قیمت سهام شرکت یا وضعیت عمومی شرکت به وجود آید شرکت موظف به ارائه صورتهای مالی قبل از سررسید سه ماهه است.
شرکت بورس اوراق بهادار تهران( یا دیگر استانها):
قسمت معاملات را بر عهده دارد. انجام،تائید و تثبیت معاملات بعهده شرکت بورس است.پس از ثبت معاملات ادامه مراحل پرداخت و دریافت بعهده شرکت سپرده گذاری و تسویه وجوه است.
شرکت سپرده گذاری و تسویه وجوه:
کار اولیه آن تسویه وجوه نقد کارگزاریها است.مثلا ما 50 میلیون تومان سهام می خریم و 49 میلیون تومان سهام می فروشیم.یک میلیون مابه التفاوت را به حساب شرکت سپرده گذاری و تسویه وجوه می ریزیم .
کاردوم این شرکت انتشار اوراق سهام است.شرکت سپرده گذاری در مورد وکالتنامه ها،انحصار وراثت،ترهین(به رهن گذاشتن) اوراق سهام،توقیف و ممنوع المعامله نمودن و عدم توقیف و رفع ممنوع المعامله بودن،تقسیم سهام ورثه به میزان انحصار وراثت،انتقال اوراق سهام به وکلا،مشکلات مربوط به کدگیریها( اصلاح کدملی،شماره شناسنامه،تغییر نام و...) بعهده شرکت سپرده گذاری است.
کانون کارگزاران بورس اوراق بهادار:
در حال حاضر متشکل از 88 کارگزاری است(مضربی از11) و کار آن پذیرش شکایت از کارگزاریها قبل از رسیدگی سازمان می باشد.